Tahtakurularından bahsedilmesi bile bir kaşıntı hissetmenize yol açabilir.
Tahtakuruları, son birkaç ayda Avrupa’da yayılarak paniğe yol açtı.
Isırıkları kaşınmaya yol açsa da tahtakuruları ekseriyetle insanların fizikî sıhhatine bir tehdit oluşturmuyor.
Peki kimilerimiz neden tahtakuruları hakkında okuduğunda yahut onları düşündüğüne bile kaşınmaya başlıyor?
Aksiyete ve obsesif davranışlar alanında uzmanlaşan klinik psikolog Dr. Heather Sequeira’ya nazaran bunun nedeni zihin-beden teması:
“Beyinlerimiz belirli fikirler yahut imgelerle fizikî hisleri eşleştirmek konusunda inanılmaz bir yeteneğe sahip.
“Tahtakurularını düşünmeye başladığınız anda beyniniz birtakım anıları yahut böcek ısırmasının yaratacağı rahatsız edici pay dair imgeleri aktive edip, yüksek farkındalıkla alakalı nöron örüntülerini aktive edebilir. Bu da cildimizin duyarlığını artırır.”
Psikologların dermatolojik bir neden olmadan kaşınmaya verdikleri isim psikojen (psikoloji temelli) kaşınmadır ve bu çok yaygın görülür.
Dr. Sequeira, tahtakurularından daha çok korkan yahut tiksinen bireylerin böylesi bir kaşınma yaşamaya daha yaktın olduğunu söylüyor:
“Hepimizde bir ölçü psikojen kaşınma vardır diyerek bunu normalleştirebiliriz.
“Bir şeyden korkarsak, kaygılanırsak yahut tiksinirsek vücudumuz bu ‘tehdidin’ ne olduğunu anlamak için yüksek alarm moduna girer.
“Benzer bir halde, diğer nedenlerden dolayı esasen korkulu yahut stresliyseniz, tahtakurularını düşünmek sizi olağan bir zamandakine kıyasla daha çok etkileyebilir.”
Medyadaki haberler nasıl etkiliyor?
Dr. Sequeira son aylarda tahtakurusu kaynaklı anksiyete yaşayan hastalarının sayısının yükseldiğini, bunda medyadaki haber sıklığının artmasının tesirinin olduğunu belirtiyor.
Son periyotta Paris ve öteki Fransız kentlerinde tahtakurusu hadiselerinin sayısı artarken Londra’nın batısındaki bir kütüphane de döşemelerinde tahtakuruları bulunması nedeniyle süreksiz olarak kapatıldı.
Anksiyete üzerine uzmanlaşan klinik psikolog Dr. Angharad Rudkin, “tehdit ihtar sistemleri halihazırda aktive olmuş kişilerin” son periyottaki tahtakurusu salgınlarını okudukları vakit, zihinlerinde bunun kısa müddet içinde kendi başlarına da gelebileceği tasası oluşturabileceğini aktarıyor:
“’Paris’te oldu, burada da olabilir’ diye düşünüyorlar.”
Dr. Rudkin bunun son derece olağan bir durum olduğunu ama telaş bozukluğu yaşayanların bundan daha makûs etkilendiğini anlatıyor:
“Hepimizde hafif bir kaşıntı hissi oluşabilir.
“Akıl sıhhatinizin durumuna nazaran, rahat bir haldeyseniz bu his kısa müddette geçebilir lakin gerilimli yahut yorgunsanız biraz daha uzun sürebilir.”
Yatak odanızı artık inançlı bir yer olarak görmemeye başlamak da bu sorunu büyütebilir.
“Yatağınızda bir örümcek bulmak, küvetinizde bir örümcek bulmaktan her vakit daha berbat bir histir” diyor Dr. Rudkin.
Evhamlıların soyları
Dr. Rudkin, kimilerimizin hayatta kalma güdülerinin neden böylesi bir reaksiyon verdiğini açıklayabilecek bir teori olduğunu söylüyor:
“Hayatta kalmayı başaranlar her vakit biraz tetikte olanlardı.
“Bizler evhamlıların soylarıyız ve bu yüzden vücutlarımız bu türlü reaksiyon vermeye ayarlı.”
Bilişsel terapi uzmanı Dr. Abigael San ise kaşıntı hissinin hayal gücüyle alakalı olduğunu aktarıyor:
“Size manalı gelen bir şeyin, bilhassa de tehditkar bir şeyi düşündüğünüzde beyniniz o şey hakikaten oradaymış üzere işliyor.
“Bu yalnızca tahtakuruları için geçerli değil. Bir örümceğe bakmak da onun üstünüzde yürüdüğü hissini verir. Onun üstünüzde olmadığını bilseniz de o his gelir.
“Böceklerden korkan biri için bir böceği düşünmek bile son derece korkutucu olabilir.
“Beyninizin endişeyle ilgili kısımları aktive olur ve tıpkı o böcek önünüzdeymiş üzere reaksiyon verir.”
