Savaş çıkmadan evvel de burada yazdığım üzere, Karadeniz’in Rus gölüne dönmesi de ABD gölüne dönmesi de Türkiye’nin ulusal çıkarlarına zıt. Karadeniz’de istikrar demek her şeyden evvel boğazlarda hükümranlığımızın meselesiz devam edebilmesi demek. O nedenle Türkiye’nin Rusya ile Ukrayna ortasında istikrar siyaseti izlemesini yalnızca hükümetin bir siyaseti olarak görmemek, bunu Türkiye’nin ulusal çıkarlarının bir gereği olarak görmek gerçek olur.
‘DENGE’ GİDEREK ZORLAŞIYOR
Fakat bu politikayı izlemek giderek zorlaşıyor. Devir periyot taraflardan biri yahut başkası, arabulucu olmaya çalışana reaksiyon gösteriyor. Zelenski’nin geçen gün The Economist’e verdiği röportajda Putin’le görüşenlere sert tenkit yöneltmesini de aslında Türkiye’ye yönelik üstü örtülü bir reaksiyon olarak görebiliriz. Gerçekten gerek Zelenski gerekse öteki Ukraynalı yetkililer, Türkiye’nin Rusya’yla da bağlantılarını sürdürmesine yansılarını vakit zaman üstü pek de örtülü olmayan üslupta lisana getiriyorlar. Zelenski, tam da Türkiye’nin Ukrayna idaresine, tahıl koridoru konusunda Rusya’ya yönelik tavrını yumuşatma davetinde bulunduğu bu devirde verdiği röportajda, Putin’le müzakere edenleri, 1938’de Hitler’i yatıştırmak için onunla görüşen ve Hitler’e taviz veren devrin Avrupa önderlerine benzetti. (Dönemin İngiliz Başbakanı Neville Chamberlain, Hitler’in toprak emellerinin aşikâr ödünler verilerek çözülebileceğini düşünüyordu. En temel beklentisiyse onu bir biçimde asıl tehdit olarak görülen Sovyetler Birliği’nin üzerine saldırtmaktı. Bu nedenle Hitler, Çekoslovakya’dan Südet bölgesini istediğinde İngiliz ve Fransız başbakanları, Çekoslovak cumhurbaşkanına baskı yapıp o toprağı Almanya’ya verdirtmiş lakin bu Hitler’in sonraki yıl Çekoslovakya’nın tamamını işgaline mani olmamıştı).
KAZANIMLAR ŞİMDİ KESİNLEŞMEDİ
Zelenski, yeniden son demecinde, bu etapta müzakerenin mümkün olmadığını söylüyor. Çünkü şu anda Ukrayna idaresi, karşı taarruza odaklanmış durumda. Röportajda açıkça söylediği üzere Kiev, karşı taarruzda somut muvaffakiyetler gösteremezse Batı’dan gelen takviyenin kesileceğinden ürküyor. Geçen hafta ABD Dışişleri Bakanı Blinken’ın Kiev ziyaretinin çabucak akabinde Ukrayna İstihbarat Genel Lideri Kirilo Budanov, Ukrayna’nın kış kurallarında da her şeye karşın taarruzu sürdüreceğini söyledi. Karşı taarruzda somut sonuç alınmasını en az Ukrayna kadar ABD idaresi de istiyor.
Ukrayna ordusu, son iki haftadır, birtakım somut ilerlemeler göstermeye başladı. Hem güneyde Zaporojye’de hem de doğuda Donetsk vilayetinde muhakkak muvaffakiyetler gösterdi. Lakin bunlar şimdi kesin zafere işaret etmiyor. Bu kışın da ağır savaşla geçeceğine kesin gözle bakılıyor. Barış umutları maalesef, bir öbür bahara kaldı.
