Türkiye’nin dört bir yanında vatandaşlar uyuz hastalığıyla çaba ediyor. Hadise sayıları her geçen gün biraz daha artışa geçiyor. Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi (NKÜ) Tıp Fakültesi Deri ve Zührevi Hastalıkları Ana Bilim Kısmı Lideri Prof. Dr. Sema Aytekin, uyuz olaylarındaki korkutan artışa dikkat çeken açıklamalar yaptı. Aytekin polikliniklerdeki durumun pek de iç açıcı olmadığına dikkat çekti.
NKÜ Tıp Fakültesi Deri ve Zührevi Hastalıkları Ana Bilim Kısmı Lideri Prof. Dr. Sema Aytekin, uyuz hastalığının tedavisinin olduğunu ve kısa periyodik temasla bulaşan bir hastalık olmadığını söyledi. Uyuzun tokalaşmayla, yan yana oturmakla kolay bulaşmayacağını belirten Aytekin, “Uzun müddet temas, bilhassa birebir yatakta yatmak, tıpkı eşyaları kullanmak formunda bilhassa aile bireyleri içerisinde bulaş olur. O nedenle toplumun çok da o yüzden korkmaması gerekir. Gece kaşıntısı formunda başlar, gündüz kaşıntı tolere edilebilir lakin hasta yatağı yattıktan sonra kaşıntıları barizleşir. Hastalar kaşıntıyla geliyorlar. Tüm bedeninde kaşıntı olabiliyor ya da daha evvelden eksik tedaviler almış olabiliyor. Birkaç bölgede kaşıntılı lezyonlar olabiliyor. Polikliniğe gelen hastaların yaklaşık yüzde10’u uyuzlu hastalar diyebiliriz lakin bazen bu sıklık daha fazla artabiliyor. Yüzde 10 düşündüğümüz hastaların aile bireylerini de düşünürsek uyuzun aslında toplumumuzda giderek sıklığının arttığını söyleyebiliriz. Kimi polikliniklerimizde yüzde 30’a çıktığı oluyor” diye konuştu.
HİJYEN ÇOK ÖNEMLİ
Hastalığın bulaşma yollarını anlatan Aytekin, “Hastalığın bulaşmaması için bilhassa orta eşya kullanımını kısıtlamamız lazım. Günümüzde ortak havlu kullanımı, çarşafların paklığı kıymetli. Bu uyuzu oluşturan parazit 50 derecede yaklaşık 10 dakikada canlılığını yitiriyor. Yani daha evvelden uyuzlu bir kişinin yattığı yatak ekibi aslında 50 derecede yıkanırsa bulaşma mümkünlüğü azalacak. Tedavilerde tabiplerin verdiği ilaçların kullanılması çok değerli. Günümüzde toplumsal medyanın da çok kullanılmasıyla birlikte ilaç dışı tedaviler, klâsik tedaviler, bitkisel yağlar tedavide gündemde, birtakım bitkisel yağlar uyuz tedavisine eklenebilir. Mesela çay ağacı yağı tedaviye eklenebilir ancak tek başına tedavide kâfi değildir. Doktorların verdiği ilaçlar ve doktorların önerdiği biçimde tedavinin kullanılması gereklidir” dedi.
TEDAVİ OLUNSA DA AİLE İÇİNDE TEKRAR BULAŞABİLİR
Uyuz hastalığının çocuklarda birbirileriyle sarılarak bulaşmasının pek mümkün olmadığını söyleyen Prof. Dr. Aytekin, “Şimdi çocuklarda da var ancak çocuklarla temas, çocukların birbiriyle temasıyla bulaşması pek muhtemel değil. Kısa periyodik sarılmakla bulaşmıyor fakat kıyafetlerinin yan yana asılmasıyla, uzun mühlet temasla çok az bir olasılıkla bulaşabilir. Aslında temel aile içi temasta bulaşıyor. Değerli nokta, aile bireylerinde kaşıntı olmasa dahi kesinlikle herkesin tıpkı anda, birebir günde tedavi olması gerekiyor. Farklı vakitlerde tedavi olduğu vakit tekrar tekrar aile içinde bulaşılar olabiliyor” dedi.
Prof. Dr. Aytekin, sokak ve evcil hayvanlarda görülen uyuz nedeniyle birkaç gün başka kalınmasının uygun olacağını kaydederek, “Her cinse mahsus uyuz paraziti vardır. İnsanın, kedinin, köpeğin parazite başkadır. Hastalık yapmaz lakin uyuz paraziti dış ortamda 48-72 saat kadar canlı kalabilir. O nedenle şayet bir köpekten beşere uyuz bulaşmışsa 2-3 gün kadar kaşıntı yapar. Sonra geçer ancak şu kıymetli şayet aile bireyleri uyuz olmuş ve meskenlerinde köpek
HER KAŞINTI UYUZ DEĞİLDİR
Uyuz hastalığında karantinanın kelam konusu olmadığını söyleyen Aytekin, “Fakat ilaçların uygulanması bir emek istiyor. Birtakım ilaçlar kokulu olabiliyor. İlacın uygulandığı sürece meskende kalabilir bireyler, bu azamî 3 gündür. 3 gün ilacını kullandıktan sonra aslında parazitler ölmüş olacak. Yalnızca yumurtaları kalacak. Bu 3 günden sonra çocuksa okuluna gidebilir, erişkinse işine gidebilir. Bir hafta sonra yalnız tekrar 3 günü üst üste tedavisini kullanması gerekecek bu ilacına nazaran. Her kaşıntı uyuz olmaz, birçok hastalık kaşıntı yapabilir. Uyuzda bilhassa gece olan kaşıntılar barizdir. Biz kaşıntıyla gelen bir hastaya öncelikle ‘Gece kaşınıyor musun?’ diye sorarız. Sonra da ‘Ailede öteki kaşınan var mı?’ diye sorarız. Zira aile bireylerine bulaşan bir hastalıktır” diye konuştu.
