Biz kurbanların kurbanlarıyız!..
Ortadoğu’da nasıl bir atmosferin karar sürdüğü konusunda fevkalade bir cehalet hükümran. Arapların hiçbir vakit birleşik bir enformasyon siyasetleri olmadı. ABD’deki Araplar, kendilerinden çok daha güçlü, çok daha varlıklı ve daha güzel örgütlenmiş olan Yahudi azınlığa kıyasla küçük bir azınlığı oluşturuyorlardı.
Araplara terörist ve fanatikler gözüyle bakılıyor. Sıradan halkın gözünde İslamiyet, şiddete meyyal bir din. Elbette son birkaç yılda meydana gelen olaylar bu izlenimi pekiştiren bir tesir yapıyor. Bu hususta bir izahat uğraşına girmenize de hiçbir formda müsaade edilmiyor. Islami terörizmin müstakil bir örnek olduğunu kanıtlamayı amaçlayan bu olağandışı kampanyaya balıklama atlayan Christopher Hitchens, Michael Ignatieff ve Michael Walzer üzere eski solcular da bizi bu noktaya zorluyorlar. Onlara kalsa, ‘terörizm İslamiyet’in özünden gelen bir şey.
“İslam-faşizmi.” Propagandaları bu doğrultuda. Buna bağlı olarak, muhalefet etmek ve akılcı bir tartışmaya girmek de fiilen engellenmiş oluyor. Medyada bu saçma savları çürütmeye yönelik rastgele bir izi mumla arasanız bulamazsınız. Sonra da sahne, Clinton idaresinin eski Ortadoğu banş görüşmecilerinden Dennis Ross gibilerine kalıyor. Ross, makamına gelmeden ve daha sonra oradan ayrılmadan evvel İsrail lobisinin maaşlı mensuplarmdandı. Televizyondaki programlardan birine çıkıp, Arapların İsraillilerin yaptığı mükemmel tekliflerin hepsini birer birer geri çevirdikleri masalını okudu. İsrail, barışı seven bir devlettir, dedi.
Hal bu türlü olunca hatalı rolü Araplara düşüyordu. ‘Onlar’, dünyanın yok etmemiz gereken kısmında yer alıyorlar. Bilhassa 11 Eylül’den sonra anlaşılabilir bir halde yaygınlaşan öfke ve kızgınlık seline kapılan medya, fiilen yapılması gerekenin bu olduğunu vaaz ediyor.
Dünyada 280 milyon Arabın, 1.3 milyar Müslümanın yaşadığı ve bu insanların hepsinin birebir tornadan çıkmamış olup, hepsinin de terörist olmadığı gerçeği büsbütün bir tarafa bırakılmış halde. Birtakım vakitler kendinizi apansızın, bütün İslam dünyasının yanlış yaptığından dem vuran Bernard Lewis üzere seçkin oryantalistlerin incileriyle pekiştirilen bu soyutlamalar ve genellemeler dünyasında buluveriyorsunuz. O denli ki, güya Lewis bir ana okuluna girmiş de, makus davranışlar sergiliyor olup ıslah edilmesi gereken çocuklardan bahsediyor. Münasebetiyle, ABD’nin çıkarlarını ilgilendiren sıkıntılarda akılcı tartışmalar yapılması ihtimal dahilinde bile değil. Bu türlü bir yola tevessül ederseniz çabucak anti-Semitizmle suçlanıyorsunuz. Zati çoğunlukla bu bakış açısıyla rastgele bir yerde tartışmaya girecek vakti ve yeri bulmanız mümkün olmuyor. Halk ortasında o kadar yaygın bir atalet hakim ki, Ortadoğu’nun terörist kaynayan, bizi öldürmek isteyen şahıslarla dolu olan uzaktaki bir ülke olduğunu varsaymak onlara yetiyor. Meğer bu, birçok kişinin gün geçtikçe biraz daha fazla savaşa, yıkıma ve anti-Amerikancılığa sürüklenmesini hızlandıran bir etken.
“Kalem ve Kılıç” başlıklı yapıtında yazdığı sunuş yazısında Ekbal Ahmed, “Filistinlilerin talihsizliği tarihte seçkin rastlanan bir düşman, fiilen uzun devirler boyunca acılar çekip zulümler görmüş bir halk tarafından eziliyor olması, ” demişti.
Sık sık vurguladığım üzere, biz kurbanların kurbanlarıyız. İsrail, İkinci Dünya Savaşı’nın ve Holokost’un ardından kuruldu. Siyonist hareket yola 1890’larda çıkmıştı ve İkinci Dünya Savaşı’ndan evvel de Filistin’de yerleşimler olduğu göze çarpıyordu. Hatta, Filistin’e manda sistemi getiren Ingilizlere karşı bir Yahudi terörizminden bahsedilebilirdi. Artık bunların hepsi unutuldu. İnsanların -bir dereceye kadar gerçek olarak- hatırladıkları, yalnızca Avrupa Musevileri ve onların savaşın ertesinde gidecek bir yurtlarının bulunmadığı. Onları Avrupalılar istemedi, Amerikalılar da istemediler. Bence de bu yüzden, onları Filistin’e götüren ve süreç içinde bütün bir halkın yurtlarından kovulup mülklerinin ellerinden alınmasının müsebbibi durumuna sokan Ben-Gurion üzere Siyonistlerin ellerinde oyuncak oldular.
Filistin boş bir ülke değildi. Orada yaşayan bir halk vardı; bu insanların 800 bini 1948’de yurtlarından edildiler. İsrail askeri arşivlerine baktığımızda artık bu bilgilere rahatlıkla ulaşabiliyoruz. İsrail son elli dört yıldır, Avrupa’da Musevilerin başına gelen felaketin AvrupalIlar, Hıristiyanlar ve Amerikalılarda doğurduğu suçluluk hissinden muazzam derecede faydalanıyor. Ne yazık ki Musevilerin yaşadığı felaketin bedelini Filistinliler ödüyor. Bize her vakit Yahudi-karşıtı gözüyle bakıyorlar. Bizim dünyanın en güçlü askeri kuruluşlardan birine karşı fiilen bir şey yapmamız mümkün değilken, Yahudi çocuklarını öldürmekten kaçındığımızı dünya görmüyor mu? Onlara göreyse Filistinlileri öldürmekte bir
sorun yok, zira onlar Nazi geleneğini devam ettiriyorlar. İsrail başbakanı Begin, 1982’de orduları Lübnan’ı işgal ettiğinde bunu açık bir lisanla ortaya koydu.
Bir de ahlâki yükümlülükten bahsetmek lazım. Almanya’ya bakalım. Holokost bir Alman fenomeni olduğu için bu bağlamda Almanya’nın çok güç bir durumda olduğunu hepimiz biliyoruz. Almanya’nın İsrail’le ilgisi son derece hassas. Tekrar de yürek, hem Almanya’nın hem de İngiltere’nin (Filistin trajedisinin mimarları olan bu ülkelerin) kendi omuzlarına düşen sorumluluğu kabullenmelerini gerektiriyor. Almanlar Holokost’u işlediklerinde ve İngiltere Filistin’i Siyonistlere bıraktığında, Filistinliler ismine büyük bir trajedinin kapısını açtılar. Burası, tartışma götürmeyecek kadar tehlikeli bir mayın alanı. Münasebetiyle, en azından bana nazaran, bu işin içinden sıyrılmak Filistin’in safında ahlâki bir tavır almayı gerektirmekte. İçimizden birçoğumuz, Avrupa’nın Musevilere yaptıklarından ötürü kestiği faturayı niye bizim ödememiz gerektiğini soruyoruz. Tarihi olarak bakıldığında, Arap ve İslam ülkelerindeki Musevilerin hayatı Hıristiyan ülkelerine kıyasla çok daha rahattı. Ortadoğu’nun her tarafında yaşamış olan Yahudi topluluklarının esaslı bir geçmişi vardır ve Hıristiyanlığın birinci ortaya çıkış devirlerine kadar uzanır. Museviler Irak, Yemen ve Mısır üzere ülkelerde topluluklar halinde yaşıyorlardı.
Bu ülkelerde ‘Filistin’e gidelim de bir Yahudi devleti kuralım’ istikametinde somut ve kayda paha bir hareket yoktu. Kendilerini Ortadoğu’daki ırklar ve dinler havuzunun bir modülü sayıyorlardı.
Fakat artık Ortadoğu, mitolojik temellerde ırk saflığı arayan bir bölge haline gelmiştir. İsrail bu yüzden, devletin Yahudi karakterini korumak ismine Filistinlilerle savaşmakta ve onlan çoluk çocuk demeden öldürmektedir. Benim kanımca mümkün olan tek tahlil, bu toprakların artık yan yana yaşayan iki halkın ülkesi olduğunu kabullenmektir. Zati umut bağlanabilecek tek yol da, iki halkın ,eşit şartlarda birarada varlığını sürdürmesi ve ikisinden birinin başkasına tabi ya da ondan daha alt statüde olmamasıdır. Ancak dediğim üzere, Musevilerin Batı’nın vicdanı üzerindeki yükleri o kadar tesirli sonuçlar doğuruyor ki, Filistinliler açısından kendi haklarımız ismine, mülklerimizin elimizden alındığını ve yerimizden yurdumuzdan edildiğimizi ortaya koyarak bu argümanların karşısına dikilmek hakikaten çok güç.
Edward Said
Kültür ve Direniş
